Chia sẻ kinh nghiệm phát triển tư liệu giảng dạy
Q: Nhờ Thầy hướng dẫn giúp cách tìm clip để phục vụ cho một chủ đề nhất định hay minh họa cho một thành ngữ nhất định.
Nhân tiện có câu hỏi trên đây, của một học viên lớp TẠP và cũng là giáo viên tiếng Anh, tôi xin chia sẻ một chút kinh nghiệm phát triển tư liệu giảng dạy sử dụng trích đoạn từ show truyền hình và phim.
Ngay từ đầu tôi phải nói luôn: không có con đường tắt hay dễ dàng cho công việc này. Muốn chọn được tư liệu thích hợp, giáo viên cần XEM, XEM và XEM, rồi note lại những phần hữu ích có thể sử dụng trong lớp học hiện tại và tương lai.
Ngay cả khi đi xem phim ngoài rạp, tôi luôn xem ở tâm thế của người giáo viên dạy tiếng: gặp được ngữ cảnh sử dụng cấu trúc nào tâm đắc lập tức note lại. Về nhà, chờ vài tháng cho đến khi ra bản DVD (i.e., bản chất lượng cao) thì xem lại và cắt clip.
Với show truyền hình, tôi thường ko dùng các site cho xem online (kiểu Netflix). Ngoại trừ số ít clips lấy từ youtube, phần lớn trường hợp là tôi sử dụng một torrent app để download toàn bộ episode về, tìm sub thích hợp (nếu có sẵn thì tốt, ko thì tự nghe và gõ lại phần mình cần), lắp sub, rồi cắt ghép thành clips sử dụng trong lớp.
Để lắp sub tự động, tôi dùng WinX HD Video Converter Deluxe. Còn để cắt ghép clip và lắp sub thủ công, tôi dùng phần mềm đi kèm với Windows: Movie Maker. Hai phần mềm này đều cực kỳ dễ sử dụng, kể cả với những người low-tech.
Một ví dụ: khi chuẩn bị cho chủ đề Time Travel (dùng cho TẠP II), tôi đã phải xem khoảng 10 tập các show truyền hình khoa học về các chủ đề thuộc cosmology như black hole, Big Bang, dark energy, time & time travel. Mỗi tập có độ dài trung bình 50 phút và phải xem đi xem lại vài lần để chọn những đoạn vừa có nội dung hay vừa có giá trị về ngôn ngữ cho phần bài chính trong lớp.
Để phần tư liệu minh họa thêm hấp dẫn, tôi xem thêm khoảng 20 trong số những cái được coi là the best movies about time travel. Có hôm mất toàn bộ buổi sáng để cắt một bộ phim dài 2 tiếng xuống còn 16 phút, minh họa cho khái niệm time loop. Rồi sau đó lặp thêm công đoạn này vài vòng nữa, giảm thời lượng xuống còn tầm 12 phút trong khi vẫn giữ được mạch truyện chính, phát triển tâm lý nhân vật và những phân đoạn độc đáo, hài hước nhất.
Đây cũng là lý do tại sao những bạn (nghỉ học hoặc học online) muốn xin transcript của các clip chiếu trong lớp tôi đều không có. Tôi gần như không sử dụng clips ở trạng thái nguyên bản. Tất cả đều được edit, cắt nhỏ, sắp xếp tuyến tính, loại bớt thông tin thừa sao cho thời gian chiếu trong lớp ngắn nhất nhưng lại chứa nhiều thông tin hữu ích nhất. Do trật tự đảo lộn lung tung, transcript của những gì được chiếu trong lớp có thể khác xa so với nguyên bản. Nếu muốn có final version, chỉ còn cách ngồi xem clip và gõ lại từng dòng.
Những clip được cắt chưa phải sẽ dùng ngay mà tôi tận dụng khoảng thời gian trống chiếu thử nghiệm trong lớp để đánh giá phản ứng của học viên trước khi quyết định có dùng chúng trong chương trình học chính thức hay không, nếu dùng thì có cần edit thêm ko v.v... Nếu phản ứng của học viên không được như ý, dù có mất công cắt ghép đến mấy, rốt cuộc vẫn phải bỏ hết.
Với các show & movie đã xem, tôi luôn lưu lại transcript nguyên bản để có thể search lại khi cần tìm trích đoạn minh họa cho một cấu trúc nhất định. Phần này đặc biệt hữu ích khi tôi thêm phần bài tập idiom summary cho NGỌNG (phải cắt tầm 600-700 clips ngắn, không quá 20 giây một clip nhưng lại phải cung cấp đủ ngữ cảnh để học viên hiểu được nội dung và cách sử dụng idiom liên quan).
Chú ý: phần mềm quản lý từ vựng PVO (học trong lớp TẠP) cũng rất hữu ích cho giáo viên tiếng Anh vì có thể giúp lưu trữ các cấu trúc cần nhớ liên quan đến một chủ đề nhất định, các ví dụ minh họa kèm theo chú thích về sắc thái sử dụng và cả vị trí của clip có chứa cấu trúc đó.
Từ đó, các bạn có thể hình dung khối lượng thời gian và công sức soạn bài để có được 2 tiếng học viên cười hỉ hả trong lớp mà vẫn tiếp thu một lượng đáng kể kiến thức hữu ích.
Tôi bắt đầu công việc sưu tầm và cắt clips khi còn học Thạc sĩ về Ngôn ngữ tại Texas, từ những năm 2004-2005. Cho đến 2020 đã là 15 năm. Personal clip database của tôi đang khoảng 10K files và số lượng transcript sưu tầm đã hơn 6K files. Các bạn tự cảm nhận tôi xem nhiều đến mức nào. Đừng quên: thời gian xem 1 thì thời gian chọn lọc, cắt ghép còn gấp mấy lần.
Nếu bạn không có thời gian xem hết cả một show, bạn có thể chọn xem những episode hay nhất (theo đánh giá của khán giả) từ những rating site kiểu như https://episode.ninja/
Tham khảo danh mục các show truyền hình được sử dụng làm tư liệu trong các lớp của tôi tại https://vuenglishclass.blogspot.com/2020/11/show-list.html
Class FAQ: https://vuenglish.com
BONUS. Bàn về sự cần thiết sử dụng clips trong lớp
Trao đổi với một học viên online của THIỂU về vấn đề khi lớp bị quá thời lượng thì nên cắt bớt những nội dung gì, có nên cắt một số clip theo bạn ấy chỉ mang tính giải trí mà không có chúng, bạn ấy vẫn hiểu được bài hay không?
Thực ra với THIỂU, tôi đã tiết chế dùng clips (một đặc sản ở các lớp của tôi) và ngoại trừ một số buổi mà bài học phụ thuộc nhiều vào ví dụ trong clips (như Modal Verbs hay Fallacies), tác dụng chính của clips ngắn trong THIỂU là giải tỏa căng thẳng, đỡ mệt não để học viên có cơ hội nạp tiếp kiến thức.
Trong quá khứ, khi lớp còn chủ yếu học chế độ OFFLINE, có những buổi vì căng quá mà cứ tí các bạn lại hỏi (càng cuối buổi nhắc càng nhiều): thầy ơi, bao giờ có clip tiếp, em đau đầu quá 🙂
TẠP có clip về cậu trai tự biến bản thân mình thành món quà tặng bạn gái. Vì đây là lần đầu tiên mang ý nghĩa đặc biệt nên cậu ta còn cẩn thận thắt một cái nơ vào chỗ... cần tạo điểm nhấn. Và các bạn cả nam lẫn nữ đều chia sẻ: em có thể quên nhiều thứ đã học ở TẠP, nhưng em sẽ không bao giờ quên được giờ phút mà cái nơ nó... rơi.
THIỂU thì đa số học viên cũ sẽ không quên được ý nghĩa của con số 7 nhỉ (thuộc chủ đề Schema) - nhất là khi phần lớn nam sinh chỉ biết có 2.
Comments
Post a Comment